Kontrola Sanepidu wywołuje mnóstwo emocji zarówno u właściciela zakładu jak i u pracowników kuchni / produkcji. Często towarzyszy temu stres, w konsekwencji czego niepotrzebnie traci się dużo energii i nerwów. Później samej kontroli towarzyszy negatywna atmosfera w skutek czego urzędnik może mieć w stosunku do naszej działalności nienajlepsze odczucia i ostatecznie wydać złą opinię. Takiemu następstwu wydarzeń można zapobiegać, ale jak można tego uniknąć, dowiecie się w tym artykule. Wystarczy przestrzegać kilku zasad, które zaraz opiszę. Gdy będziecie się stosować do zawartych tutaj rad, to kontrole nie będą już przykrym obowiązkiem, a jedynie dopełnieniem formalności.
Najważniejsze, to utrzymywać wymagany stan higieniczno-sanitarny zakładu. Ciężko a wręcz niemożliwe jest przygotować się do kontroli, gdy zakład jest zaniedbany. Bezwzględnie na bieżąco należy kontrolować jego stan i w miarę wolnego czasu udoskonalać i optymalizować procedury związane z dobrymi praktykami GHP/GMP. Gdy od początku mówi się pracownikom, że mają sprzątać wybrane pomieszczenia lub umyć używany sprzęt, to z dnia na dzień robią to automatycznie. Wchodzi im to w nawyk i wiedzą, że jest to stały element ich obowiązków.
Jeżeli muszą zrobić coś okazjonalnie to jest wielki płacz i lament. Istnieje wtedy duże ryzyko, że „odbębnią” swoją prace, pozostawiając źle umyte stoły, urządzenia, regały itp. Pracownicy szybko wyczują, czy właścicielowi zależy na utrzymywaniu higieny w firmie i jeżeli zauważą, że nie zależy mu na tym obszarze działalności, to sami tym bardziej będą mieli to w nosie.
Pracodawcy często zapominają jak łatwo pracownicy są podatni na złe nawyki i jak trudno je później wyplenić. Stąd moje ulubione powiedzenie: „Zaufanie jest bardzo dobre, ale kontrola jeszcze lepsza!”. Każdy człowiek jest inny, jedni sami będą garneli się do porządków, a inni unikali ich jak ognia. Co się dzieje gdy zatrudnimy 'czyściocha’ i 'brudasa’? 'Czyścioch’ będzie czuł się obrażany i lekceważony przez 'brudasa’, a ten drugi osaczony ciągłymi uwagami. Po miesiącu lub dwóch obaj będą sfrustrowani, a brud im będzie coraz większy. Dlatego od początku należy wprowadzać jasne zasady i wspierać postawę 'czyściocha’.
Zakres obowiązków pracowników jest jasno określony w instrukcjach GHP/GMP. Znajdują się w nich opisy „krok po kroku” jak wykonywać oraz z jaką częstotliwością czynności związane z różnymi aspektami higieniczno-sanitarnymi zakładu. Sanepid wymaga posiadania instrukcji GHP/GMP, których zbiór nazywa się Księgą Dobrych Praktyk. Należy bezwzględnie wymagać od pracowników przestrzegania zasad zawartych w takich instrukcjach i dodatkowo systematycznego uzupełniania kart zapisów i formularzy. Są one swego rodzaju deklaracją i dowodem na to, że w danym dniu i godzinie pracownik wykonał daną czynność. Takie formularze i zapisy przechowuje się w segregatorze. Pracownicy sanepidu lubią je i dobrze jest się nimi pochwalić. Są one dowodem na to, że zasady Dobrych Praktyk są przestrzegane w Twojej firmie.
Najczęstszym błędem jest przechowywanie Formularzy i Zapisów w pomieszczeniu biurowym, gdzie nie mają do nich dostępu pracownicy. Niestety często są one w całości uzupełniane na koniec miesiąca, przez pracownika siedzącego na co dzień w biurze. Podczas kontroli można to bardzo łatwo wykryć, ponieważ pracownik sanepidu pyta się pracowników z jakimi zapisami mają na co dzień do czynienia. Najczęściej taki pracownik nie ma zielonego pojęcia o istnieniu żadnych formularzy i kart zapisów. W takiej sytuacji dla pracownika sanepidu jest jasne, że system nie działa w takiej firmie prawidłowo.
Pomieszczenia sanitarne takie jak toalety, natryski czy szatnie również są często oglądane przez urzędnika. W żadnym wypadku nie należy o nich zapominać. Powinny one być tak samo często myte, czyszczone i dezynfekowane jak pomieszczenia produkcyjne. Jest to ważne z punktu wiedzenia zapobiegania zakażeń wtórnych. Pracownicy powinni dbać o porządek w szatni. Żadne ubrania nie powinny leżeć na wierzchu, wszystkie powinny znajdować się w szafkach powieszone na wieszaku.
Prawidłowo wyposażone stanowisko do mycia rąk powinno zawierać:
- instrukcję do mycia rąk;
- bakteriobójcze mydło w płynie;
- dystrybutor ręczników jednorazowych;
- szczoteczkę do paznokci;
- kosz na śmieci, otwierany bez użycia rąk.
W żadnym wypadku nie stosuj mydła w kostce. W zakładzie wszyscy pracownicy korzystają z takiego mydełka, jedni bardziej dbają o higienę, a drudzy mniej. Ci mniej zatroskani o higienę, niedokładnie myjąc ręce, pozostawiają mnóstwo zarazków na mydlanej kostce, w której bakterie się rozwijają. Gdy urzędnik zobaczy taką kostkę mydła, to nie będzie miał wesołej miny.
Jak często należy myć ręce? Po przyjściu do pracy, po przerwie na jedzenie, po zakończeniu danego etapu pracy, po kontakcie z pieniędzmi, telefonem komórkowym, po dotknięciu twarzy lub włosów, po wizycie w toalecie.
Urzędnicy Sanepidu często wymagają zawieszenia instrukcji mycia rąk. Nie doszukuj się głębszego sensu wiszenia takiej instrukcji, po prostu zrób to. W razie kontroli Sanepidu, będziesz miał czyste sumienie. Dodatkowo urzędnicy często proszą pracownika o zaprezentowanie techniki mycia rąk. Taka osoba często stresuje się i nie jest w stanie dobrze zaprezentować tej techniki. Gdy pracownik będzie miał przed sobą instrukcję mycia i dezynfekcji rąl, to będzie spokojniejszy i idealnie wykona każdy etap mycia rąk.
Pamiętaj o dobrych nawykach i pilnuj, żeby Twoi pracownicy przykładali dużą wagę do higieny. Pozwoli to im nie zaliczyć wpadki podczas obecności pracownika sanepidu. Oto najczęstsze mankamenty, na których są przyłapywani pracownicy:
- próbowanie potraw palcem;
- ponowne wykorzystanie brudnych naczyń do innego celu;
- stawianie surowców lub innych artykułów żywnościowy na podłodze;
- podnoszenie kawałków żywności z podłogi i ponowne ich umieszczanie w potrawie.
Na koniec każdej kontroli urzędnik sporządza protokół, w którym zapisuje wszystkie uwagi i spostrzeżenia. Oprócz samego protokołu powinien on wyjaśnić wszelkie nieprawidłowości oraz na czym one polegają. Dodatkowo do protokołu przeprowadzonej kontroli powinien być załączony dokument z punktową oceną stanu higieniczno-sanitarnego zakładu.
Pamiętaj, że pracownik sanepidu nie jest stworzony tylko do karania i nakładania dodatkowych obowiązków na przedsiębiorcy. Jest on również po to, żeby dawać wskazówki w razie jakichkolwiek wątpliwości. Dlatego zadawaj pytania z obszarów, które sprawiają że masz wątpliwości.
